Hoe het allemaal begon
1955: een groep geëngageerde jonge mannen "richten een a-politiek, pluralistisch en introvert gezelschap op, dat aan de naoorlogse kwijnende Vlaamse Beweging een krachtig nieuw impuls zou geven door het bundelen van krachten op hoog niveau - de zenuwcentra, zoals Guido Van Gheluwe , de President-Stichter, ze graag noemt - ter bevordering en uitstraling van de Nederlandse Cultuur." (Kristin Wildiers in "Kroniek van de Orde van den Prince 1955 - 1990")
Alleen mannen waren lid van de Orde in de beginperiode. De eerste vrouw trad pas toe in de afdeling Den Haag in 1979. En zorgde voor heel wat commotie...
In Kortrijk wilden de echtgenotes van de stichters, Minneke Van Gheluwe-Lauwers (echtgenote van de stichter Guido Van Gheluwe), Cecile Pieters-Van Gheluwe en Henriette Demedts-Fernagut zich niet zomaar neerleggen bij het feit dat hun mannen interessante sprekers uitnodigden op hun bijeenkomsten, terwijl zij er niet bij mochten zijn.
Kristin Wildiers beschrijft het zo in haar kroniek over de Orde:
"Op 1 maart 1962 stichtten zij, erg gemotiveerd om aan te tonen dat vrouwen het even goed konden als mannen, de damesvereniging Athena, die enkele basis-principes met de Prince gemeen had! Ze wilden echter ten stelligste vermijden een vrouwelijke Orde van den Prince te worden en gingen bij hun ledenselectie zeer bewust ook buiten dit milieu zoeken")
Ze vergaderden 'ten huize van' en nodigden eminente sprekers uit. En stilaan werd de groep groter en ging men aan een structuur denken.
Athena begon dus in Kortrijk, in 1963 waren er al 25 leden. De idee om een nieuwe afdeling op te richten groeide en zes leden van de Kortrijkse afdeling die in de Vlaamse Ardennen woonden of in Gent, starten de eerste nieuwe zijtak van Athena op in Gent in 1966. In Kortrijk waren ook nog altijd leden uit de regio Roeselare. Met drieën trokken ze een aantal jonge leden aan en daar was de nieuwe afdeling (1973). Vanuit Gent zorgden twee medestichters van Athena in 1976 voor de afdeling Vlaamse Ardennen. Ieper wordt de vijfde afdeling. In de jaren er na volgende de andere afdelingen snel op elkaar.
Op dit ogenblik zijn er 16 afdelingen, verspreid over alle Vlaamse provincies met uitzondering van Limburg. De afdelingen samen vormen samen Groot-Athena.
Een van de vele verrijkende krachten van Athena is dat wij in vriendschap de kans krijgen onszelf te zijn en dat wij de anderen aanvaarden zoals ze zijn.
Zo komt het dat wij er steeds in slagen andere accenten te leggen binnen de brede waaier van Athenamogelijkheden. Een nieuw lid voorstellen, een nieuw bestuurslid kiezen, een nieuw jaarprogramma maken, is Athena vanuit een andere hoek belichten.
Athena verrijkt 3 maal (geschreven 2002 en aangepast in 2023) :
1. Vriendschap
Athena bestaat sedert 1962 en al die jaren koesteren de leden het begrip vriendschap. Al die jaren staan ze in vriendschap naast en bij elkaar.
Getuigenis van Geertrui Callens-Seys :
Wat is dat voor iets, dat je er tientallen jaren over kunt doen zonder dat moe te worden?
Mijn eerste vergadering in Athena vergeet ik nooit. Ik kende een groot aantal mensen, maar er waren ook dames bij die veel ouder waren. Waarvoor je dus automatisch een soort schroom ontwikkelt. We kwamen samen bij Kaat. Ik wist dat zij en haar man heel veel van kunst hielden. Nu mocht ik in hun huis, hun kunst-vol huis. Ik kreeg er meteen het gevoel welkom te zijn, opgenomen in een vriendschapsfeer waarvan ik niet besefte dat die in een “vrouwengroep” zou kunnen bestaan. Niemand die je monsterde of keurde, niemand die je van op afstand bekeek, neen. Het leek of ze mij al jaren in hun groep hadden opgenomen. De spreker was Willem Denys, de geestelijke vader van de Roeselaarse Peegie. En achteraf werd gepraat, werden vragen gesteld, werd geluisterd. Dat was voor mij heerlijk. Vrouwen die bijna je moeder hadden kunnen zijn, praatten met je op voet van gelijkheid. Een ontdekking die ik met heel wat jonge leden uit andere afdelingen deelde. Het heeft Athena meteen onmisbaar gemaakt.
Die open vriendschap is een essentieel iets voor Athena.
Met elkaar praten, en dus ook luisteren naar elkaar.
Mekaar aanvaarden zoals we zijn en niet zoals wij zouden willen dat de andere is.
Nergens anders kan je mensen die ik niet onmiddellijk in mijn vriendenkring zou kiezen, zo open en eerlijk ontmoeten. Want ook dat is Athena: mensen ontmoeten, leren kennen, leren waarderen, die ons eigenlijk niet zo goed liggen. Het verruimt je denken, geeft je een bredere visie.
En in die vriendschap zit ook nog een ander aspect: respect voor elkaar. Athena is geen serviceclub maar een vereniging waar je jezelf mag zijn. Waar echtheid troef is.
Dat is juist zo heerlijk aan de vriendschap in Athena: het respect voor mekaar en dat is dan ook de reden waarom Athena zal blijven bestaan.
2. Vlaams
Iemand zijn
Iemand zijn die iemand is
Weten waar ik vandaan kom
Begrijpen waar ik vandaan kom
Weten waar ik naar toe wil
Begrijpen waarom ik daar heen ga
Deel uitmaken van een gemeenschap
Tot die gemeenschap willen behoren
Ervoor durven uitkomen
Fier zijn op onze taal
op onze cultuur
Zijn wie we zijn
Vlaming zijn
3. Culturele verrijking
Stijl is datgene wat mens en dier onderscheidt. Een tijger loopt als een tijger, hij kan niet lopen als een olifant. Alleen mensen kunnen lopen als tijgers en olifanten. Cultuur is niets anders dan een verzameling van stijlen, van de kleinste maniertjes tot de grootste levenswijzen. (Anil Ramdas)
Ramdas geeft ons een eigen visie over het begrip cultuur. Je kan ermee akkoord gaan of je kan nuanceringen aanbrengen. Je kan zelfs helemaal niet akkoord gaan. Maar vooral, je kan er over praten.
Dat is nu juist weer de kracht van Athena.
Je mag van mening verschillen met je vriendinnen of met de spreker maar je moet er over kunnen praten. Het gebeurt wel eens dat de spreker iets totaal anders vertelde dan wat jij verwacht had. Dan zit je met vragen, met een probleem. Het grote verschil met een andere vereniging is dat wij onze bijeenkomsten organiseren ten huize van een van de leden. Op dat moment zit je in een geborgen sfeer. Meningsverschillen zijn dan nooit zo scherp geformuleerd, in naam van de vriendschap, uit respect voor gastvrijheid. Het zou echter nooit oppervlakkigheid mogen stimuleren.
Met dank aan Geertrui Callens-Seys voor het aanreiken van teksten waaruit we deze tekst gedestileerd hebben.
(Cecile Pieters-Van Gheluwe)